Szlak Szwedzki

Turystyczna trasa upamiętniająca wydarzenia wojny polsko - szwedzkiej 1655-1660, zwłaszcza jej pierwszy okres od kapitulacji pod Ujściem do koncentracji wojsk nieprzyjacielskich pod Koninem i Kołem, gdzie próbowano zawrzeć układ pokojowy z królem Karolem Gustawem.

Szlak łączy miejscowości leżące na terenie powiatu konińskiego, kolskiego i tureckiego. Wyznaczają go: Konin - Tuliszków - Brudzew - Koło - Brdów - Gosławice - Kazimierz Biskupi - Przyjma.

Pod Koninem miała nastąpić koncentracja wojsk szwedzkich, które przesuwały się pod Koło, gdzie na wzgórzach we wsi Powiercie Karol Gustaw przyjął Krzysztofa Przyjemskiego, posła króla polskiego Jana Kazimierza, próbującego wynegocjować podpisanie traktatu pokojowego. Na trasie pomiędzy odwiedzamy Tuliszków, gdzie po kapitulacji w Ujściu rezydował Krzysztof Opaliński, wojewoda poznański i starosta koniński, który wkrótce zmarł w swoim zamku we Włoszakowicach. Kolejna miejscowość to Brudzew i jeden z nielicznych w Polsce zamków typu palazzo in fortezza, zniszczony przez wojska nieprzyjacielskie. Po drodze zwiedzamy zamek kolski, a następnie podziwiamy panoramę Koła ze wzgórza we wsi Powiercie, skąd przed stuleciami postrzegał je towarzyszący Karolowi Gustawowi rysownik Erik Dahlberg.

Dalszy etap podróży to klasztor paulinów (zależny od Częstochowy) w Brdowie, miasteczku zniszczonym przez Szwedów; Gosławice z zamkiem, który również był zrujnowany przez wojska nieprzyjacielskie. Stąd ruszamy do Kazimierza Biskupiego. Pobyt i działania szwedzkie w tej miejscowości - niegdyś mieście - opisuje klasztorna kronika Dominika Elewskiego. W końcu odwiedzamy Przyjmę, gdzie zachowały się pozostałości dawnej kamienicy - dworu obronnego - rodziny Przyjemskich, wielce zasłużonej dla Rzeczypospolitej i Wielkopolski. Stąd pochodził wspomniany Krzysztof Przyjemski, negocjator warunków pokojowych, które pod Kołem zostały odrzucone przez Szwedów. Dwór w Przyjmie należy do nielicznych zachowanych rezydencji szlacheckich, podobnych do słynnej Baszty Halszki w Szamotułach.

Zainteresowani tą trasą zapoznają się z tekstami źródłowymi wspominającymi o pobycie Szwedów we wschodniej Wielkopolsce, dawnymi opisami zachowanych zabytków, ich zniszczeń i biografiami bohaterów potopu szwedzkiego.